واسه اکثر دانشجوها و حتی طلبه ها دیگه یک معضل شده که این نماز و روزه های ما در غیر وطنمون چطوریه؟ شکسته است یا کامله؟ کثیر السفر حساب می شیم یا نه؟ مرجع تقلید من د این مورد چی می گه؟ بالاخره چکار کنیم؟ خب من هم به مقتضای این سوالها این پست را آوردم
امام خمینی: نماز شکسته است و روزه صحیح نیست.
آیات عظام بهجت، صافی، فاضل و نوری: اساتید و دانشجویان، اگر در کمتر از ده روز، حداقل یک بار، بین وطن و دانشگاه رفت و آمد داشته باشند و این وضعیت، تا مدتی ادامه داشته باشد - به طوری که نزد عرف «سفر» کار آنان شمرده شود - نماز ایشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزه صحیح است. [به طور مثال حداقل چهار ماه]
تبصره 1. (سفر اول). تمامی دانشجویان و اساتید مذکور، هرگاه در طول مدت تحصیل بیش از ده روز در وطن خود بمانند، و یا اولین مسافرت شروع سال تحصیلی آنان باشد، باید نماز را در محل درس شکسته بخوانند و روزه نگیرند. اما پس از یک رفت و برگشت میان وطن و محل تحصیل، نماز را کامل بخوانند و روزه را بگیرند.
تبصره 2. به فتوای آیتالله بهجت، سفر اول با طی مسیر هشت فرسخ، تحقق مییابد. ازاینرو اگر فاصله محل درس و تدریس از وطن، بیش از هشت فرسخباشد، در همان اولین مسافرت نیز نمازشان در محل تحصیل، کامل و روزه صحیح است.
آیتالله خامنهای: اساتید و دانشجویان بورسیه و مأمور به تحصیل، اگر در کمتر از ده روز، حداقل یک بار بین وطن و دانشگاه رفت و آمد داشته باشند، نماز آنان تمام و روزه ایشان صحیح است؛ اما دیگر دانشجویان، نمازشان شکسته و روزه آنها صحیح نیست.
تبصره. با توجه به اینکه آیت الله خامنهای در مسئله رجوع به مرجع مساوی، احتیاط واجب دارند، دانشجویان میتوانند در این مسئله به مرجع تقلید مساوی دیگر، مراجعه کنند؛ [به شرط اینکه مرجع تقلید جدید] رجوع به مرجع مساوی را جایز دانسته باشد و نماز دانشجوی مسافر را تمام و روزه او را صحیح بداند (مانند آیت الله بهجت).
آیتالله تبریزی: دانشجو اگر در مدت کمتر از ده روز، بین وطن و دانشگاه رفت و آمد کند، باید احتیاط کند؛ یعنی، نماز را تمام و شکسته بخواند و اگر روزه گرفت، صحیح است و قضا ندارد. استاد اگر هر هفته، برای تدریس، به حدّ مسافت شرعی مسافرت میکند - چنانچه مدت تدریس، دو ماه یا زیادتر باشد - باید نماز را تمام بخواند و روزه بگیرد.
تبصره. با توجه به اینکه آیت اللَّه تبریزی در این مسئله احتیاط واجب دارند، مقلدان ایشان میتوانند در این مسئله به فتوای مرجع تقلید مساوی و یا اعلم بعدی رجوع کنند و نمازشان را تمام بخوانند و روزه بگیرند.
آیتالله سیستانی: 1. اگر زمان تحصیل و تدریس اساتید و دانشجویان، حداقل دو سال ادامه دارد و در آنجا مستقر میشوند [گر چه در هفته دو شبانه روز کامل باشند؛ به نحوی که به آنان مسافر گفته نشود]؛ آنجا در حکم وطن است و باید نمازشان را در محل تحصیل، تمام بخوانند و روزه را بگیرند.
2. اگر اساتید و دانشجویان در هفته، حداقل سه روز بیش از مسافت شرعی رفت و آمد کنند و یا در سفر باشند و این برنامه برای مدتی (به طور مثال شش ماه در یک سال و یا حداقل سه ماه در چند سال تحصیلی) ادامه یابد؛ کثیرالسفر محسوب میشوند و نماز ایشان در محل تحصیل و بین راه تمام و روزهشان صحیح است.
تبصره 1. در هر دو صورت اگر در ماه اول، قصد اقامت ده روز نکنند، باید احتیاط نمایند؛ یعنی، نمازشان را هم تمام و هم شکسته بخوانند و روزه را هم بگیرند و هم قضا نمایند.
تبصره 2. با توجه به اینکه آیت الله سیستانی، رجوع به مرجع تقلید مساوی را جایز میداند، مقلدان ایشان میتوانند در این مسئله به مرجع مساوی دیگر، مراجعه کنند که نماز را کامل و روزه را صحیح میداند.
آیتالله مکارم: 1. اساتید و دانشجویان اگر برای مدت قابل ملاحظهای - مثلاً یک سال یا بیشتر - در محل تحصیل یا تدریس بمانند، آن محل در حکم وطن است و نماز و روزه در آنجا، تمام میباشد و ماندن ده روز پی در پی در آنجا شرط نیست.
تبصره. این گروه از دانشگاهیان از هنگام شروع به درس سه روز اول را در محل درس و تدریس احتیاط کنند یعنی نماز را هم کامل و هم شکسته بخوانند و روزه را هم بگیرند و هم قضا کنند و پس از آن در همان سفر اول نماز را تمام بخوانند و روزه بگیرند، مگر آنکه قصد ده روز نمایند. در این صورت احتیاط مذکور لازم نیست.
2. کسانی که همه روزه، یا حداقل سه روز در هفته، به محل تحصیل یا تدریس میروند؛ یعنی، صبح به محل تحصیل یا تدریس میروند و عصر باز میگردند و این کار مدتی ادامه مییابد، کثیرالسفر محسوب میشوند و نماز و روزه ایشان در آن محل و به هنگام رفت و برگشت، تمام است.
تبصره. این گروه از دانشگاهیان از هنگام شروع به درس، در چند سفر اول احتیاط کنند؛ یعنی نماز را شکسته و تمام بخوانند و اگر روزه گرفتند آن را قضا کنند.
آیتالله وحید: اگر در هفته حداقل چهار روز بین وطن و دانشگاه رفت و آمد کند و این کار برای مدت یک سال یا بیشتر ادامه داشته باشد، آنجا در حکم وطن است. نماز در آنجا تمام و روزه صحیح است و در بین راه باید احتیاط کند؛ یعنی، نماز را تمام و شکسته بخواند و روزه بگیرد و قضای آن را نیز به جا آورد و اگر رفت و آمد سه روز باشد، در این مورد نیز باید احتیاط کند.دفتر: همه مراجع.
